Αδράνεια, απαξίωση, κατάρρευση ιστορικών Πολιτιστικών υποδομών στα νησιά μας
Με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα στην Κέρκυρα,με την κατάρρευση τμήματος τοιχίου στο αρχοντικό «Διαλέτου»αλλά και τμήμα του τοιχίου παλιών οχυρώσεων στην Στ. Παδοβά, επανερχόμαστε για τρία εμβληματικά ιστορικά κτίρια που η αδράνεια, η απαξίωση από κυβέρνηση και Τοπική Διοίκηση πολύ φοβόμαστε ότι θα τα οδηγήσει στην κατάρρευση.
Η αλήθεια είναι ότι σε όλα τα νησιά μας έχουμε την τύχη να υπάρχουν εξαιρετικού κάλλους και ιστορίας αρχιτεκτονικά κτίρια, κάστρα, τάφοι κ.α., μέρος ενός πολιτισμού για τον οποίο συχνά πυκνά όλοι υπερηφανευόμαστε. Αν όμως τα κτίρια και τα μνημεία μας είχαν φωνή σίγουρα δεν θα υπερηφανεύονταν για τον τρόπο που τους συμπεριφέρεται διαχρονικά το κράτος στο σύνολό του, κεντρικό και τοπικό. Παραμένουν εγκαταλελειμμένα, μετατρέπονται σε κατοικίες ζώων, λεηλατούνται ή γίνονται ζούγκλα από την ανεξέλεγκτη βλάστηση.Ενώ θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για τις ανάγκες των ίδιων των κατοίκων σε τομείς που υποφέρουν π.χ. σχολεία, υγεία, πρόνοια, χώροι πολιτιστικών εκδηλώσεων κ. α περιμένουν να παραχωρηθούν είτε σε επενδυτή είτε σε εταιρία Real Estate ως προϊόν προς πώληση.
Ως Λαϊκή Συσπείρωση δεν είναι λίγες οι φορές που καταθέτουμε Επερωτήσεις σχετικά με την διάσωση των κτιρίων και του πολιτισμού μας ανά Π.Ε. ακόμα και ανά μνημείο.
Ένα από τα διαχρονικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι, πολλές εξαγγελίες αλλά αβέβαιη ή καθόλου πρόοδος.
Σήμερα επανερχόμαστε με Ερώτηση στο πλαίσιο της λογοδοσίας για τρία κτίρια για τα οποία ακούστηκαν εξαγγελίες αλλά πρόοδος καμία.
- 6ο Δημοτικό Σχολείο Κέρκυρας (παλαιό, κτίριο Γαρίτσας)
- Θύμα της πολιτικής που εκποιεί φυσικό και ιστορικό πλούτο της χώρας αντίστοιχα και της Κέρκυρας, μεταφέρθηκε στο Υπερταμείο και την ΕΤΑΔ προς «αξιοποίηση» δηλαδή εμπορευματοποίηση, όταν κατά πλειοψηφία το Π.Σ αποφάσιζε το 2023 μια, αποικιοκρατικού χαρακτήρα και αμφιβόλου υλοποίησης,Σύμβαση η οποία αφορούσε: Χρονική περίοδος προσκόμισης μελέτης επισκευής, ανακαίνισης, αποκατάστασης 3 έτη από την έναρξη της παραχώρησης
- Ετήσιο οικονομικό αντάλλαγμα στο ποσό των 12.000€
- Τις δηλώσεις του νέου Περιφερειάρχη κ. Τρεπεκλή, 2024:« Αλλαγή στρατηγικής συνάντηση και αίτημα προς την Εταιρεία για την ολοκληρωτική παραχώρηση του κτιρίου και όχι τη μίσθωση, προκειμένου η Περιφέρεια να το επισκευάσει και στη συνέχεια το Περιφερειακό Συμβούλιο να αποφασίσει ποια θα είναι η τελική του χρήση».
- Σήμερα το ιστορικό αυτό κτίριο, με μεγάλη αρχιτεκτονική και εκπαιδευτική αξία, που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για τις ανάγκες της περιοχής και του λαού της Κέρκυρας, παραμένει εγκαταλελειμμένο και επικίνδυνο.
- Οικία του συνθέτη Διονυσίου Λαυράγκα- Κεφαλονιά
Το έργο εντάχθηκε στο διασυνοριακό πρόγραμμα Interreg Ελλάδα- Ιταλία 2014-2020με τίτλο: «Αξιοποίηση Άλσους Λαυράγκα -κατασκευή ανοικτού θεάτρου μικρής κλίμακας» με προϋπολογισμό 2.600.000 ευρώ, με στόχο αφενός μεν να αναδείξει ένα ιστορικό διατηρητέο μνημείο και αφετέρου να δημιουργήσει ένα χώρο πολιτισμικής δράσης, ένα ανοικτό θέατρο.
Η χρηματοδότηση χάθηκε με ευθύνη της προηγούμενης Περιφερειακής Αρχής (ΝΔ-ΠΑΣΟΚ). Tο έργο απεντάχθηκε το 2024 από τη σημερινή Περιφερειακή Αρχή(ΝΔ))και μέχρι σήμερα δεν έχει επανενταχθεί.
- Οικία Ζαμπελίων (Ζαμπέλι) – Λευκάδα
Η Οικία Ζαμπελίων είναι διατηρητέο κτήριο στην πόλη της Λευκάδας, σημαντικό ιστορικά. Σύμφωνα με τοπικά ρεπορτάζ η κατάσταση του κτιρίου είναι πολύ άσχημη: εγκαταλελειμμένο, σχεδόν επιρρεπές σε κατάρρευση, σκουπίδια στο εσωτερικό, ανθρώπινες ακαθαρσίες, ανεξέλεγκτη πρόσβαση.
Έχουν υπάρξει στο παρελθόν σχέδια (μέσω ΕΣΠΑ) για αναπαλαίωση και μετατροπή σε «Κέντρο Γραμμάτων & Τεχνών Ζαμπελίου», με εκτιμώμενο προϋπολογισμό 920.000 ευρώ.
Όμως,και αυτό το έργο απεντάχθηκε από το ΕΣΠΑ και επανεντάσσεται με τίτλο«Ανακαίνιση οικίας Ζαμπελίων για την δημιουργία Ζαμπέλειου Κέντρου Γραμμάτων και Τεχνών Δήμου Λευκάδας» με Κωδικό ΟΠΣ 6010494 στο Πρόγραμμα «Ιόνια Νησιά 2021-2027.
Η Περιφερειακή Αρχή όπως άλλωστε και οι προηγούμενες, εξαγγέλλει αρκετά πολιτιστικά / κοινωνικά έργα (μουσεία, θέατρα, ανάπλαση κτιρίων), αλλά η υλοποίηση υστερεί: καθυστερήσεις, απεντάξεις, έλλειψη συνεχούς χρηματοδότησης. Η διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς (ιστορικά κτίρια) δεν είναι σταθερή προτεραιότητα. Η πολιτιστική κληρονομιά κινδυνεύει να χαθεί, και η καθυστέρηση είναι ενδεικτική της μη προτεραιοποίησης τέτοιων κτιρίων.
Ερωτάται ο κ. Περιφερειάρχης:
- Τι πρωτοβουλίες θα πάρει η Περιφερειακή Αρχή για την διάσωση και αξιοποίηση τουπαλιού6ου Δημοτικού Γαρίτσας;
- Ποιες οι ενέργειες της Περιφερειακής Αρχής για το «Άλσος- Θέατρο Λαυράγκα;Γιατί δεν επανεντάσσεται στο νέο ΕΣΠΑ;
- Ποιες οι ενέργειες για την προώθηση εργασιών μετά την ένταξη της οικίας Ζαμπέλι στο ΕΣΠΑ2021-2027;
Ο Περιφερειακός Σύμβουλος της Λαϊκής Συσπείρωσης
Παναγιώτης Σοφός
16.11.2025
